همایش اوستاخوانی و گاتاشناسی مانتره
همایش اوستاخوانی و گاتاشناسی مانتره، بزرگترین همایش دینی ایرانیان زرتشتی است که هر ساله توسط کانون دانشجویان زرتشتی برگزار میگردد. این همایش درحال حاضر شامل دو بخش اصلی اوستاخوانی و گاتاشناسی است. در بخش اوستاخوانی شرکت کنندگان به خواندن گاتا با آوای خوش میپردازند این بخش در دو مرحله مقدماتی و پایانی برگزار میگردد. در بخش گاتاشناسی نیز پژوهشگران به تحقیق و پژوهش در زمینه گاتها، سنت ، فرهنگ و آداب و رسوم دین زرتشتی و تمدن ایرانی میپردازند. شرکت کنندگان هر ساله در اردوی آموزشی همایش مانتره نیز شرکت میکنند.
تاریخچه:
نخستین دورهی همایش مانتره در سال ۱۳۷۲ در حالی آغاز به کار کرد که خط دین دبیره رو به فراموشی بود و به جز شماری از موبدان، اندک زرتشتی روخوانی گات ها را میدانست. بدین ترتیب هماوردی های اوستاخوانی مانتره و در کنار آن بخش گاتاشناسی و مقاله نویسی با آرمان گسترش و فهم این پیام اهورایی آغاز شد.
از سال دوم، نیاز به آموزش خط دین دبیره در راستای دستیابی به آرمان مانتره احساس شد. بدین ترتیب آموزش به جوانان و نوجوانان، با وجود دشواری های بسیار موجود در این راه آغاز شد.
سرکار خانم شهناز شهزادی با آموزشهای پیدرپی خود در استان یزد زمینه را برای پرورش گاتا خوانان فراهم کرد. رشد چشمگیر شرکت کنندگان مانتره از دوره ی سوم با حضور نزدیک به صد شرکتکننده، تنها در مرحلهی مقدماتی شهر یزد، خبر از گامی بزرگ به سوی گسترش این پیام اندیشه برانگیز داد.
در همین دوره بود که با تلاش های فراوان و پیگیری های شادروان دکتر کسری وفاداری، بخش گاتاشناسی و مقاله نویسی در همایش مانتره گسترش یافت تا پذیرای اندیشه های جوانانمان پیرامون سرودهای اندیشهبرانگیز گاتها باشد.
برگزار کنندگان مانتره چندی پس از آغاز حرکت در این راه، پشتیبانی بزرگان دیگری چون شادروان موبد رستم شهزادی و شادروان موبد جهانگیر اشیدری را با خود داشت و به تدریج پایه های محکم و حمایت همه جانبهی انجمن موبدان را بدست آورد.
کانون دانشجویان زرتشتی همایش مانتره را با آرمان گسترش و فهم پیام گات ها، در دو بخش اوستاخوانی و گاتاشناسی آغاز کرد.
بخش اوستاخوانی که در سال نخست منحصر به رده ی «اهنودگات» بود.
در سال دوم با مشاهدهی پیشرفت شرکت کنندگان، ردهی «اهنود و اشتودگات» را نیز در برگرفت.
سال سوم ردهی سپنتمدگات به این همایش افزوده شود.
این پیشرفت و رشد شرکت کنندگان سبب شد تا سال چهارم، ردهی «کل گاتها» نیز به این همایش افزوده شود.
در سال پنجم هموندان کانون دانشجویان زرتشتی، خرسند از اینکه توانسته اند گسترش پیام اشوزرتشت را در میان کودکان آینده ساز هازمان زرتشتی نیز سبب شوند، بخش «اهنود زیر ۱۴ سال» را نیز به مانتره پویان جوان تر اختصاص دادند. در همین سال بود که گسترش دامنهی نوشتارهای شرکتداده شده در همایش مانتره، سبب شد تا بخش گاتاشناسی به دو زیرمجموعه ی «اصلی» و «جنبی» بخشبندی شده تا پوشش دهنده ی نوشتار های پیرامون اندیشه ی اشوزرتشت در بخش «اصلی» و نیز نوشتار های پیرامون آیین اشوزرتشت در بخش جنبی باشد.
مانتره ششم با راهکار گروهی شدن شرکتکنندگان بخش اوستاخوانی، برای نخستین بار نموداری از پیام همازوربیم اوستا گشت.
پس از هفت سال برگزاری همایش سراسری اوستاخوانی و گاتاشناسی مانتره، تشویق شرکت کنندگان به انس و نزدیکی بیشتر با سروده های پیامبر آریایی، افزودن رده ی «از بر خوانی گاتها» به این همایش را سبب شد. در همان دوره، افزایش اندیشمندان مانتره، برگزار کنندگان را ناچار به بخش بندی مقاله نویسان بخش اصلی به دو رده سنی زیر ۱۸ سال و بالای ۱۸ سال کرد. این همایش با یاد شادروان موبد موبدان، رستم شهزادی با نمایشگاهی از آثار، عکس ها و یادبودهای آن روانشاد برگزار شد. تنها در مانتره هفتم بود که بخش کتبی همراه با جزوه، آموزش و رقابت شرکت کنندگان در بخشی جدید به تصویر کشیده شد و انتشار چکیده نوشتار های بخش گاتاشناسی که در سال های بعد نیز ادامه یافت، در این دوره پایه گذاری شد. همچنین در این دوره برای آثار نمایشگاه هنری موضوعی معین شد به گونهای که در سال های آینده نیز این رویه ادامه یافت.
در سال هشتم برگزار کنندگان با آرمان آشنایی مانتره پویان با اندیشه های شرق شناسان جهان و بهره وری از متون پیرامون گاتها به زبان های بین المللی، ردهی ترجمه را به بخش گاتاشناسی افزودند. همچنین انتشار دورهی نخست مانتره سپند نیز در این دوره صورت گرفت.
نمایشگاه هنری مانتره نهم در سال ۱۳۸۱ هنر هنرمندان عکاس را بر خود دید و بخش شعر همایش مانتره نیز در این دوره پا گرفت.
در مانتره دهم مانترهسپند همایش سه شماره شد و برای راهنمایی پژوهندگان بخش گاتاشناسی، پیش از همایش پایانی استادان راهنما معرفی شدند.
اختصاص رده ازبرخوانی زیر ۱۴ سال نیز در دوازده سالگی مانتره صورت گرفت که به یاد موبد موبدان جهانگیر اشیدری و دکتر کسرا وفاداری برگزار شد.
مانتره سیزدهم نیز به یاد موبد استاد خدابخش یزدانی برگزار گردید.
سرانجام پس از گذشت ۱۶سال از پرورش نویسنده و اندیشمند زرتشتی در زمینهی گاتها، کانون دانشجویان زرتشتی بر آن شد تا به بهرهوری از پژوهشگران پرورشیافته بپردازد. در این راستا بخش «محور همایش» با موضوع «بررسی پیوند گاتها با اوستا» به همایش مانتره افزوده شد تا پژوهشگران به گونهی متمرکز بر یک موضوع به بررسی و پزوهش پرداخته و نتیجهی آن، دستآورد راهگشایی برای هازمان زرتشتی باشد.
در هفدهمین سال برگزاری همایش، بخش جنبی گاتاشناسی نیز به دو ردهی زیر ١٨سال و بالای ١٨ سال بخشبندی شد. همچنین در این سال برای نخستین بار بخشی برای ارائه نوشتارهایی به زبان انگلیسی برای شرکتت زرتشتیان سراسر گیتی افزوده، امتیازدهی بخش گاتاشناسی در همایش پایانی حذف و برگزاری همایش در دو سالن به صورت همزمان انجام شد.
در هجدهمین سال برگزاری همایش، ضبط صوتی سروده های آرمانی اشوزرتشت، گاتا آغاز شد و تا همین لحظه در حال انجام گرفتن می باشد. همچنین در دوره هجدهم، رده ” اهنود اشتود ” به ” اشتود سپنتمد ” تغییر پیدا کرد.
تاکنون همایش اوستاخوانی و گاتاشناسی مانتره شاهد بیستوهفت دوره برگزاری در همایشگاه فرهنگی، دینی، ورزشی مارکار تهرانپارس یوده است. امید است تا با درایت و کمک هرچه بیشتر روشنفکران و دست اندرکاران، مانترهای درخور شایسته هازمان زرتشتی برگزار نماییم.